Birinci Dunya savasinin baslamasi ve gelismesi

SAVAŞIN BAŞLAMASI VE GELİŞMESİ

Avusturya -Macaristan imparatorluğu veliahdı, 1914 yılının Haziran ayının sonlarında Bosna-Hersek'in merkezi Saraybosna’yı ziyaret etti. Ziyaret sırasında veliaht Sırp milliyetçilerden bir grup tarafından öldürüldü. Avusturya-Macaristan imparatorluğu katillerin Sırbistan'a sığındığını ve orada korunduğunu ileri sürerek Sırbistan'a savaş açtı. 

• Bu kıvılcım kısa sürede etrafı tutuşturdu.
  Rusya, Sırbistan'ın yanında yer aldı.

• Fransa'da Rusya'yı destekledi.
• Bu gelişme üzerine Avusturya -Macaristan imparatorluğu müttefiki Almanya, Rusya ve Fransa'ya savaş açtı.
• Bir süre sonra da daha önceki antlaşmalar gereği İngiltere'de Fransa ve Rusya'nın yanında yer aldı.
• Avrupalı devletlerin birbirleriyle savaşmasını fırsat bilen ve yayılmacı bir politika izleyen Japonlar, Almanların sömürgelerine saldırdı.
• Böylece savaş sömürgelere de sıçramış ve daha geniş alana yayılmış oldu.

• Başlangıçta bir Avrupa savaşı görünümünde olan savaş
• Osmanlı İmparatorluğunun savaşa katılımı ile Asya kıtasına yayılırken
• Japonya’nın katılımı ve savaşın sömürgelere sıçraması ile bir Dünya savaşına dönüştü.

ALMANYA’NIN OSMANLI DEVLETİNİ YANINA ÇEKMEK İSTEMESİNİN NEDENLERİ

• Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumundan faydalanarak;

1-Savaşı Orta Doğuya kaydırarak Avrupa’da rahatlamak
2-Rusya’nın dikkatini Avrupa dışına çekmek
3-İngilizlerin sömürge yollarını kesmek(Süveyş Kanalı...)
4-Rusya ile İtilaf devletlerinin bağlantılarını kes*mek(Boğazlar...)

• Osmanlı’nın halifelik gücünden faydalanarak;

1-Sömürgelerdeki Müslümanları İngiltere ve Fransa’ya karşı kışkırtmak
2-Rus hakimiyeti altında yaşayan Müslüman Türkleri Rusya’ya karşı kışkırtmak
3- Almanya Osmanlı’ya ait olan Musul-Kerkük petrollerinden de faydalanmak.


Açıklama: Çok iyi teçhiz edilip hazırlandığı takdirde Osmanlı ordusunun savaşabileceğine inanan Almanya’nın gerek bu beklentisi; gerekse Osmanlı’nın jeopolitik durumuna yönelik olan beklentisi büyük oranda gerçekleşti. Fakat, Almanya, halifelik kurumundan umduğunu bulamadı.

İTİLAF GRUBUNUN OSMANLI’NIN SAVAŞA GİRMESİNİ İSTEMEME NEDENLERİ
1-Savaşın alanının genişleyecek olması.
2-İngiliz sömürge yollarının tehlikeye girecek olması.
3-Rusya ile İtilaf devletlerinin bağlantılarının kesilecek olması
4-Şark meselesinin karışık bir ortama gelecek olması
5-Sömürgelerdeki Müslümanların İngiltere ve Fransa’ya isyan etme ihtimalinin olması.

OSMANLI’NIN SAVAŞ ÖNCESİ DURUMU

1-Osmanlı Devleti İttihat ve Terakki Partisi tarafından yönetilmektedir.
2-Ordu Almanya’nın desteği ile modernize edilmeye çalışılmaktadır.
3-Suriye, Filistin, Irak, Lübnan ve Hicaz Osmanlı’nın elindedir.
4-Ege Adalarının durumu belirsizdir.
5-On İki Ada hâlâ İtalya’nın elindedir.
6-Kıbrıs İngiltere’nin elindedir.
7-Balkan Savaşlarından çıkan Osmanlı Devleti savaşa hazır değildir.

OSMANLI DEVLETİNİN SAVAŞA GİRİŞ NEDENLERİ
1-Son dönemlerde kaybettiği toprakları geri almak.
2-Siyasi yalnızlıktan kurtulmak
(İtilaf grubu savaş esnasında Osmanlı’nın yükünü çekmemek ve Rusya’yı küstürmemek için Osmanlı’yı yanlarına almamışlardır.)
3-İttihat ve Terakki Partisinin; Alman hayranlığı ve Alman desteğiyle ülkenin kalkınabileceği düşüncesi4-Kapitülasyonlar ve dış borçlar nedeniyle artan İngiliz ve Fransız baskısından kurtulmak.
5-2 Ağustos 1914’te Almanya ile Osmanlı arasında gizli bir antlaşma yapılması
6-19 Ağustos 1914’te Bulgaristan ile Osmanlı arasında bir dostluk antlaşması imzalanması
7-Turan imparatorluğu kurma fikri
(Enver Paşa Osmanlı bayrağı altında bütün Türk dünyasını birleştirmeyi hayal ediyordu. Osmanlı Devleti’nin bütünlüğünü koruyamadığı bir dönemde Turancılığın düşünülmesi İttihatçıların hayalciliğini gösterir)
8-Almanya’nın savaşı kazanacağına inanılması
9-Yunan “megali idea”sını sonuçsuz bırakmak
10-Almanya ile gizli ittifak yapılmış olması.
11-Rus, İngiliz ve Fransız sömürgelerindeki Türk ve İslam ülkelerinin bağımsızlığa kavuşturulacağı düşüncesi